Op zaterdagochtend 11 juni 2022 ben ik samen met mijn oudste dochter Esmee samen met Vogelwacht Limburg op pad geweest. Samen met o.a. Geco hebben we op een 5 tal locaties in de buurt van Mariahoop nesten bezocht van Steenuilen.
Algemene informatie Steenuil
De steenuil is de bekendste van de kleinere uilensoorten. In ons land is hij van oudsher een bekende verschijning in vooral kleinschalig agrarisch cultuurlandschap. De steenuil schuwt de menselijke omgeving niet en broedt vaak op boerenerven, vooral als deze voldoende natuurlijke variatie bieden. Dan kan een steenuil op een klein oppervlak alles vinden wat hij nodig heeft. Vanaf paaltjes of andere verhogingen zoekt de steenuil naar voedsel en vliegt daar in golvende vlucht op af.
Bron: Website Vogelbescherming
Controle nesten Steenuiltjes
Vanuit de Steenuilenwerkgroep van Vogelwacht Limburg worden er nestkasten voor Steenuilen geplaatst. Het zijn grote nestkasten met een compartiment erin zodat marterachtigen niet zomaar in het nest kunnen komen. De nestkasten worden jaarlijks bezocht om de populatie van Steenuilen in de gaten te houden.
De eerste locatie was Abdij Lilbosch in Echt. Bij Abdij Lilbosch wordt het Livar Varken gehouden Bij het eerste nest hebben we een jong Steenuiltje aangetroffen en Geco heeft het jonge Steenuiltje een ringetje gegeven. Het ringetje heeft een uniek nummer en is voor de herkenning van het Steenuiltje zodat het diertje gevolgd kan worden. Geco heeft de lengte van het vleugeltje gemeten en het diertje gewogen. Daarna mocht Esmee hem nog even vasthouden. Dat was super leuk. In het nest hebben we ook een eitje gevonden die niet was uitgekomen. Geco had hem opengesneden om te kijken wat erin zat. De binnenkant was helemaal opgedroogd. Het was helemaal hard. Jammer, maar zo is de natuur soms, heel jammer.
Er is een keer brand geweest op de Abdij, en daarbij is een Kerkuiltje ernstig gewond geraakt. De Kerkuil is naar een opvangcentrum gebracht in Opglabeek en verder geholpen. Dat vertelde de broeder Johannes ons. Het is gelukkig goed afgelopen met het Kerkuiltje. Ze hebben van een dode Kerkuil de veerpennen samengevoegd en daarmee is het Kerkuiltje gered. Daarna heeft het Kerkuiltje nog 3 jongen gekregen. Dat is behoorlijk veel!
Bij de tweede locatie waren er 3 jonge Steenuiltjes en een moeder Steenuil. Bij de jongen waren er 2 grotere en 1 kleiner jong. Ze waren super lief en lekker pluizig :) Geco heeft ze gewogen en de vleugels gemeten. En hij heeft de jonge een ring gegeven. Toen mocht ik ze nog even vasthouden en er lekker mee knuffelen! Daarna heeft hij ze weer terug in hun nest gezet. Toen gingen we nog even kletsen met de eigenaar van het huis en vertellen over wat we hadden gedaan. Toen gingen we naar de volgende locatie.
Op de derde locatie zat het nest in het dak van een schuurtje. Daar waren ook paarden, en in hun drinkbak stond nog een mand erin. Zodat als de Steenuiltjes erin terechtkomen ze zich daaraan kunnen vastpakken en weer omhoog kunnen klimmen. Anders zouden ze verdrinken. Dus een goede tip als je zelf ook Steenuiltjes hebt. Geco ging de ladder op en vond 1 jong Steenuiltje. Die hebben we gewogen en we hebben de lengte van de vleugel weer opgemeten. Daarna hebben we hem geringd en mocht Esmee hem weer vasthouden. En daarna had Geco de beestjes weer terug gezet. Op de locatie was goed de plek te zien waar de Steenuil veel zit om de omgeving in de gaten te houden, dit aan de hand van de uitwerpselen. De diertjes kennen hun omgeving heel goed en weten waar de vijanden zijn en waar ze veel eten kunnen vinden.
Bij de laatste locatie kregen we een warm welkom, er waren namelijk twee hele lieve honden die met ons wilde knuffelen. Eentje sprong bijna de auto in. Maar we moesten we door een hele mooie grote tuin heen en het nest zat weer in een grote boom. We vonden daar 3 jonge Steenuiltjes, En er was er eentje overleden want er waren eerder 4 jonge Steenuiltjes gezien maar eentje was dus verdwenen. Maar goed we hebben de Steenuiltjes gewogen en de vleugeltjes opgemeten. En daarna heeft Geco ze een ringetje gegeven. En daarna mocht Esmee er eentje vasthouden. Super leuk. Er werden wat foto's gemaakt en daarna werden de Steenuiltjes weer terug gezet in hun nestje. Toen hebben we nog wat gekletst met de mensen die daar woonden, en toen gingen we alweer naar huis. Maar Geco en de anderen van de Vogelwacht gingen nog bij een paar anderen nestjes kijken maar daar zat waarschijnlijk niks. Maar ze gingen er alleen heen om het nest schoon te maken. Dat is alles. Dus gingen we naar huis.
Aanvullende informatie Steenuil
De historie en informatie van de Steenuiltjes wordt bijgehouden om zo de populatie in de gaten te houden. De jonge Steenuitjes vliegen na ongeveer 4 weken uit. De jongen verlaten na ongeveer een maand het nest, maar zijn dan nog niet vliegvlug. Na ongeveer 38-46 dagen zijn ze dat wel, maar worden daarna nog zo'n 5 weken verzorgd. Het mannetje zal een nieuw nest maken om en nabij de 2 KM van zijn oorspronkelijk nest, het vrouwtje gaat tot 9 KM ver om een nieuw nest te maken.
Tijdens het ringen, is het geslacht nog niet te bepalen, dat wordt pas zichtbaar tijdens de broedperiode. Het vrouwtje krijgt een kale plek op haar buik. Onder die plek zitten veel bloedvaten die voor warmte zorgen tijdens het broeden. De moederuil valt tijdens het broeden af. Een vrouwtje woog eerst 209 gram en nu 189 gram. De leeftijd van de jonge Steenuitjes wordt berekend door het gewicht en de lengte van de vleugeltjes. In een schema is af te lezen hoe oud het diertje is. Geco heeft een examen afgelegd voor het mogen ringen van uiten.
Het was een leerzame en leuke ochtend! Bedankt daarvoor.
Klik op de foto voor een vergroting
Geschreven door Esmee en Johan van der Velde (webmaster van deze website).